«محمد الله یاری» مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس ضمن تشریح روند تدوین و تصویب سند موسیقی، در خصوص ابعاد این سند و نقاط ضعف آن اظهار داشت: سند موسیقی یک مطالبه‌ قدیمی بود که سال‌ها بر زمین مانده بود. فکر می‌کنم در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰، طی حدود ۱۶ ماه جلسات کارشناسی متعددی برای آن برگزار شد. بعد از تغییر دولت در سال ۱۴۰۰، این فرایند کارشناسی در دبیرخانه‌های مختلف شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای هنر ادامه پیدا کرد و نهایتاً این کار جمعی که از ۱۳۹۸ آغاز شده بود، در سال ۱۴۰۲ به سرانجام رسید و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.

مدیرکل اسبق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: طبیعتاً در آنجا پیش‌بینی شده که ستاد اجرایی موسیقی کشور تشکیل شود. این ستاد موظف است مسائل روز حوزه موسیقی را بررسی کند و در ارتباط با نهادها و تشکل‌های دیگر، در صورت نیاز به تکمیل یا رفع اشکال سند، اقدام نماید و آن را متناسب با نیازهای روز به‌روز کند.

الله یاری با بیان این مطلب که در واقع یک تلاش چندساله صورت گرفت و مطالبات اهل موسیقی در قالب یک سند بالادستی جمع‌آوری شد؛ تصریح نمود: پیش از این، در مجموعه قوانین شورای عالی انقلاب فرهنگی یا مجلس شورای اسلامی، هیچ قانون یا سندی وجود نداشت که مستقیماً به موسیقی اشاره کرده باشد و در مورد اجزای مختلف آن، از جمله مباحث فقهی یا اجتماعی، گفت‌وگو کرده باشد. این سند تلاش کرده این نقیصه‌های دهه‌های گذشته را جبران کند.

این مدیر ارشد فرهنگی در پاسخ به انتقادات فنی و و فقهی این سند بیان کرد: اگرچه ممکن است رضایت کامل در میان اصحاب هنر یا از نظر برخی دیدگاه‌های فقهی وجود نداشته باشد، اما به هر حال این سند بعد از چند سال به تصویب رسیده و می‌تواند ایرادات خود را در ادامه برطرف کند. اینکه موسیقی در یک سند رسمی کشور به رسمیت شناخته شده و به آن پرداخته شده، خود یک گام رو به جلوست. وقتی مسئله به رسمیت شناخته شد، طبیعی است که برای رفع معضلات و مشکلات آن هم تلاش خواهد شد.

وی متذکر شد: اینکه عالی‌ترین نهاد قانون‌گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی چنین سندی را تصویب و امضا کرده است، به معنای رسمیت یافتن موسیقی است. حالا هرچند ممکن است در برخی وجوه آن مسائل اختلافی وجود داشته باشد، اما اکنون فرصت فراهم است تا با گفت‌وگوهای کارشناسی در ستاد اجرایی موسیقی، تکمیل‌ها و اصلاحات لازم انجام شود و دوباره به شورا بازگردد تا نهایی‌تر گردد. تا جایی که می‌دانم، این سند بسیاری از مسائل مختلف را مدنظر قرار داده است.

مدیرکل اسبق دفتر موسیقی با اشاره به ابعاد این سند اظهار داشت: مثلاً یکی از مسائل مهم در آن سند، مشخص کردن این بود که کدام نهادها برای برگزاری اجراهای صحنه‌ای یا کنسرت‌ها تصمیم‌گیر هستند و چه فرایندهایی باید طی شود. مثلاً درباره دستگاه‌های مختلف مانند آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری و سایر نهادها، وظایف آن‌ها در تبلیغ و ترویج موسیقی مشخص شده است. تقریباً همه این موارد در آن سند دیده شده است.

او ادامه داد: آنچه مهم است، پیش‌بینی شده بود که یک نگاشت نهادی تنظیم شود، یعنی جدولی که مشخص کند هر مجموعه چه وظایفی در یک یا دو سال آینده در چارچوب سند دارد و سپس این اقدامات پایش شود تا مشخص شود هر دستگاه یا مجموعه چه وظایفی در حوزه موسیقی انجام داده است تا مشکلات این حوزه به حداقل برسد.

مدیرعامل بنیاد رودکی همچنین با اشاره به انتقاداتی که در خصوص پذیرش گروه های موسیقی داوطلب اجرا در مجموعه رودکی، به دفعات در رسانه ها مطرح شده است؛ تصریح کرد: تالار وحدت و تالار رودکی، به عنوان دو سالن تخصصی موسیقی، در خدمت موسیقی هستند و گروه‌ها می‌توانند در آنجا اجرا داشته باشند. سطح کیفی گروه‌ها باید به تأیید شورای موسیقی برسد، ولی ما مرجع صدور مجوز نیستیم. دفتر موسیقی معمولاً مجوزهای اجرا را صادر می‌کند

وی افزود: اکثر گروه‌هایی که تقاضای اجرای موسیقی در مجموعه بنیاد رودکی دارند، این امکان برایشان فراهم است تا در تالار وحدت یا رودکی اجرا داشته باشند. وضعیت تئاتر کمی متفاوت است؛ مثلاً هر تئاتر ممکن است به ۴۰ شب اجرا نیاز داشته باشد و در سال ممکن است ۲۰۰ شب مفید برای اجرای تئاتر موجود باشد. بنابراین اگر ۲۰ یا ۲۵ تئاتر متقاضی اجرا در وحدت باشند، نهایتاً تنها ۴ تا ۶ تئاتر می‌توانند اجرا کنند.

«محمد الله یاری» در پایان این گفت و گو خاطرنشان کرد: در حوزه موسیقی این‌گونه نیست؛ یک گروه معمولاً یک شب اجرا دارد و حتی ارکسترها نهایتاً دو اجرا دارند. این فضا در اختیار گروه‌های متنوع قرار می‌گیرد و تا جایی که خاطرم هست، گروهی با سطح کیفی مناسب برای حضور در تالار وحدت یا رودکی محروم نشده است. طبیعتاً اگر جایی اشتباهی رخ داده باشد، گروه‌ها می‌توانند مراجعه کنند و دلیل عدم اجرای خود را متوجه شوند، اما در موسیقی ایرانی، ارکستال و نواحی، تقریباً اکثر گروه‌های متقاضی موفق به اجرای برنامه‌هایشان شده‌اند.